Mensenrechten in Nederland’ is de eerste jaarlijkse rapportage van het College voor de Rechten van de Mens. Het laat zien waar mensenrechten spelen, biedt een beschouwing over 2012 en doet aanbevelingen aan de Nederlandse overheid om ervoor te zorgen dat voor iedereen in Nederland mensenrechten gelden.
Uit de rapportage blijkt dat mensenrechten niet voor iedereen in Nederland even vanzelfsprekend zijn. Voor mensen die afhankelijk zijn of tot niet populaire groepen behoren is het moeilijker hun mensenrechten te realiseren. Mensen met een beperking en ouderen hebben het lastig op de arbeidsmarkt. Als je uit het buitenland komt is het minder vanzelfsprekend dat mensenrechten gewaarborgd zijn.
Op het terrein van de gezondheidszorg vermeldt de rapportage oa. de zorgen van de Inspectie voor de Gezondheidszorg en het Comité ter Preventie van Foltering over de toegang van de medische zorg in vreemdelingenbewaring en beveelt aan om zorg te dragen voor een goede en toegankelijke medische zorg, inclusief psychiatrische zorg, in vreemdelingendetentie. Ook wijst de rapportage op het risico dat met het strafbaar stellen van illegaliteit de toegang tot de gezondheidszorg voor ongedocumenteerden onder druk komt te staan. Toegang tot zorg moet ook voor hen in de praktijk verzekerd zijn.
Het College signaleert dat er een wetsvoorstel is ingediend om de mogelijkheden te verruimen voor niet-therapeutisch medisch-wetenschappelijk onderzoek met kinderen en wilsonbekwame meerderjarigen. Dit staat op gespannen voet met het recht alleen volledig geïnformeerd en met vrijwillig gegeven toestemming te worden onderworpen aan medische of wetenschappelijke experimenten. Het College beveelt de regering aan dit wetsontwerp te heroverwegen en op korte termijn het Verdrag inzake de rechten van de mens en de biogeneeskunde te ratificeren.
Tevens wijst het College er op dat de afschaffing van de vergoeding van tolken en vertaaldiensten de toegankelijkheid van de zorg voor mensen die te weinig Nederlands spreken belemmert en beveelt aan dat de kosten voor een medische tolk vergoed worden in die gevallen waarin de toegang tot gezondheidszorg – zonder tolk – in gevaar komt.
Dwangmaatregelen in de zorg raken de menselijke waardigheid en kunnen leiden tot mensonterende of vernederende behandeling. Er ligt een nieuw wetsontwerp Zorg en dwang voor bij de Tweede Kamer. Het College beveelt aan om dit wetsontwerp te voorzien van een ‘nee, tenzij’ principe voor inzet van dwangmaatregelen en zorg te dragen voor een goed toezichtsysteem op onontkoombaar gebruik van dwangmiddelen.
Het College heeft voor het opstellen van de jaarrapportage diverse bronnen gebruikt, zoals aanbevelingen van internationale en nationale toezichthoudende instanties, adviezen van adviescolleges, uitspraken van Europese en nationale rechters, wetenschappelijke literatuur en berichtgeving in de media. Ook heeft het in het begin van 2013 diverse stakeholders geconsulteerd. JWS heeft verschillende zaken op het terrein van de gezondheidszorg onder de aandacht van het College gebracht en deze zijn in de rapportage terug te vinden.
Bron: website van het College voor de Rechten van de Mens
