“Physicians, in particular, should accept a responsibility for being guardians for the quality of medical care and should not allow other considerations to jeopardize the quality of care provided.”
Verklaring van de World Medical Association inzake de toegang tot de gezondheidszorg, aangenomen in 1988 en gereviseerd in oktober 2006
In het werk van de Johannes Wier Stichting voor Gezondheidszorg en Mensenrechten (JWS) staat het ‘recht op gezondheid’ centraal. Professionals in de zorg hebben een speciale verantwoordelijkheid ten aanzien van dit recht. JWS stimuleert en mobiliseert professionals in de zorg om de eerbiediging van het ‘recht op gezondheid’ te bevorderen.
Het ‘recht op gezondheid’ betekent niet het recht op ‘gezond zijn’, maar ‘het recht op een zo goed mogelijke lichamelijke en geestelijke gezondheid’. Dit werd vastgelegd in de constitutie van de Wereld Gezondheid Organisatie (WHO) van de Verenigde Naties van 1946. De volledige tekst luidt: “(t)he enjoyment of the highest attainable standard of health is one of the fundamental rights of every human being without the distinction of race, religion, political belief, economic or social condition. Het ‘recht op gezondheid’ werd tevens vastgelegd in verschillende mensenrechtenverdragen, waaronder in artikel 12 van het Internationaal Verdrag inzake economische, sociale en culturele rechten (IVESCR), van 1966. Dit artikel is in 2000 nader uitgewerkt in General Comment nr. 14, waarin de verplichtingen van lidstaten bij het Verdrag om ‘het recht op gezondheid’ voor een ieder te garanderen uitgebreid worden toegelicht.
Het ‘recht op gezondheid’ hangt samen en is afhankelijk van de realisatie van de andere rechten van de mens, zoals het recht op bescherming tegen martelingen, geweld en schadelijke traditionele gebruiken en het recht op schoon drinkwater, voedsel en een dak boven het hoofd.
JWS richt zich in haar activiteiten met name op artikel 12 van het IVESCR en de uitwerking daarvan in de General Comment nr. 14. Onder meer door het schrijven van schaduwrapportages levert de Johannes Wier Stichting commentaar op overheidsbeleid dat betrekking heeft op het ‘recht op gezondheid’. Daarnaast richt de Johannes Wier Stichting zich op mensenrechten educatie voor professionals in de zorg, om deze beroepsgroepen bewust te maken van mensenrechten in de gezondheidszorg. Dit doet de JWS bijvoorbeeld door het organiseren van symposia of refereeravonden die gekoppeld zijn aan een bepaald thema, zoals het medisch beroepsgeheim, of zorg voor ongedocumenteerden.
Een volledige verhandeling van het ‘recht op gezondheid’ is te lezen in het document Gezondheidszorg & Mensenrechten.